Αρχαία Ελληνικά Α΄ Γυμνασίου

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
ὁ	παιδαγωγός	ὁ
τοῦ		τοῦ	ὁμιλήκου
τῷ		τῷ
τόν		τόν
ὦ		ὦ
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
οἱ		οἱ
τῶν		τῶν
τοῖς		τοῖς
τούς		τούς
ὦ		ὦ

Βάλε σε ομάδες τις λέξεις ανάλογα με τη σημασία τους.

ποιητής, οἰκέτης, δαιμόνιος, ξένος, μειράκιον, θεράπων, ἄναξ, κιθαρῳδός, δεσπότης,

μακάριος, νεανίας, δοῦλος, βασιλεύς, ῥαψῳδός, νέος, ἑταῖρος, σύμμαχος, θεῖος

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
ὁ		ὁ
τοῦ		τοῦ
τῷ		τῷ
τόν		τόν	ἔμπορον
ὦ		ὦ
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
οἱ		οἱ
τῶν	φόνων	τῶν
τοῖς		τοῖς
τούς		τούς
ὦ		ὦ

Συμπλήρωσε την πρόταση με το απαρέμφατο του ρήματος που δίνεται σε παρένθεση

Βούλεται ______________(πλέω) ἐπὶ Τροίαν.

Δεῖ _________________(κατέχω) τὴν σὴν ὀργήν.

Κελεύουσι τὸν διδάσκαλον πείραν ________________(λαμβάνω) τῆς δυνάμεως τοῦ υἱοῦ.

Οὐκ ἐᾷ Πάριν _______________(καθεύδω).

Δοκεῖ ______________ (εἰμί) τοῦ πάππου τον θώρακα.

Ὥρα ἐστὶ ________________(ποιῶ) τὰ δίκαια.

Θησεὺς ἰκανός ἐστι ________________(κολάζω) Σκίρωνα.

Δεῖ συχνῶς τὸ σῶμα ______________(ἀσκῶ).

Τι εκφράζουν τα χρωματισμένα στοιχεία των προτάσεων της αριστερής στήλης; Βάλε στο καθένα από αυτά τον σωστό αριθμό από τις σημασίες της δεξιάς στήλης.

Οἱ ἄνδρες συνάγονται ἐπὶ στρατείαν.	1.     κίνηση εναντίον
Ξένοι πολλοὶ εἰς Δελφοὺς πορεύονται.	2.     χρόνο
Πρὸς τί ζητεῖ σε ὁ παιδαγωγός;	3.     σκοπό
Οὔπω πλεῖν δυνάμεθα διὰ τὸν Βορέαν.	4.     συμφωνία/αναφορά
Ἄνδρες ἐκ πάσης τῆς Ἑλλάδος ἐν Ὀλυμπίᾳ ἀγωνίζονται.	5.     κίνηση προς
Γυμνάζομαι μετὰ τῶν ἡλικιωτῶν.	6.     προέλευση/κίνηση από
Πόσοι βασιλεῖς πλέουσι τριήρει;	7.     εξαίρεση
Θησεὺς ἐπὶ τοὺς λῃστὰς παρασκευάζεται ἐλθεῖν.	8.     παραμονή/στάση σε τόπο
Σύμμαχοί ἐσμεν κατὰ τοὺς ὅρκους.	9.     αιτία
Οἱ κλέπται νυκτὸς πρὸς ἀγροικίας τινὰς ἔρχονται.	10.συνοδεία
Ο Θησεὺς σπεύδει οἴκαδε.	11.όργανο/μέσο
Ἐνταῦθα τὸν βίον ἄνευ πολέμων διάγομεν.

1

2

Σημείωσε δίπλα σε κάθε πρόταση τη σημασία (λειτουργία) του ὅτι.

Φυλάττω τὰ ἐπιτήδεια, ὅτι πληγὰς λαμβάνω διὰ τὰς κλοπάς. ...................................................................................

Οὐκ ἀκούεις ὅτι φωνεῖ τις «παῖ, παῖ»; ...................................................................................

Ξενοφάνης Ὅμηρον οὐ φιλεῖ, ὅτι θεοὺς κλέπτας ἐποίησε. ...................................................................................

Ἀπερχόμεθα, ὅτι ὁ βίος ἐν Δελφοῖς οὐ πάνυ ῥᾴδιός ἐστι. ...................................................................................

Ἔπεισα Αἴθραν ὅτι Θησεὺς τῶν ὁμηλίκων ὑπερφέρει ῥώμῃ. ...................................................................................

Συμπλήρωσε τα κενά των προτάσεων που ακολουθούν με τον κατάλληλο τύπο του ρήματος εἰμί.

Οὗτός ..................................................................................................... ὁ ἐμὸς δεσπότης Πράξανδρος.

Τίς ....................................................................................................., ὦ νεανίσκε;

Ἐγὼ οὔκ ..................................................................................................... πονηρός, ὦ δέσποτα, ἀλλ’ ἀγαθός.

Τίνες ....................................................................................................., ὦ ξένοι, καὶ πῇ βαδίζετε;

Αὗται οὐ γυναῖκες ἀλλὰ θεαί ....................................................................................................., ὦ πέπον!

Ὁ ἐμὸς Ἡρακλῆς ἀπ’ οἴκου ......................................................................................................

Ἡμεῖς, ὦ Ὀδυσσεῦ, πόρρω Τροίας ......................................................................................................

Ἐγὼ οὔκ ..................................................................................................... ἑταῖρος Ἀναξιμάνδρου.

Νεανίας ..................................... καλός.

Σὺ ..................................... τῶν ἀθανάτων.

Θεράποντες, ποῦ ..................................... ;

Οἱ βασιλεῖς ἤδη ἐν Σπάρτῃ ......................................

Ἡμεῖς πάντες σύμμαχοι Μενελάῳ ......................................

Συμπλήρωσε την πρόταση με το απαρέμφατο του ρήματος που δίνεται σε παρένθεση:

Ἐγὼ βούλομαι τὸ σῶμα .......................................................... (ἀσκῶ)

Δεῖ γράμματα ......................................................................................., ὦ παῖ! (μανθάνω)

Κελεύω τὸν παιδοτρίβην πεῖραν τῆς δυνάμεως τοῦ υἱοῦ ....................................................................... (λαμβάνω)

Ὁ δεσπότης οὐκ ἐᾷ Πυρρίαν ................................................................................ (ἐσθίω)

Θησεὺς ἱκανός ἐστι ἅπαντας τοὺς λῃστὰς......................................................................... (κολάζω)

Πράξανδρος δοκεῖ οὐ ............................................................................ (σθένω)

Θησεὺς βούλεταί τι γενναῖον ............................................................................ (ποιῶ)

Ὁ θώραξ δοκεῖ ........................................................................τοῦ πατρός. (εἰμί)

Παῖδες, ὥρα ἐστὶ .......................................................................... (καθεύδω)

Απάντησε στις ερωτήσεις

Λεζάντα 5: Οὐ χρείαν ἔχομεν ἁλτήρων, στλεγγίδος καὶ ληκυθίου σήμερον, ὦ ἑταῖροι.

Τίνων πραγμάτων οὐ χρείαν ἔχουσι οἱ ἑταῖροι καὶ ὁ Θησεύς;

_____________________________________________________________________________________________

χρείαν ἔχω: πώς μπορούμε να το αποδώσουμε μονολεκτικά στα Ν.Ε.;

_____________________________________________________________________________________________

Λεζάντα 6. Ὁ παιδαγωγὸς ὅδε ἀεὶ ἐν καιρῷ ἡμᾶς καταλαμβάνει! Ἄκων ἀπέρχομαι!

Ποιον δείχνει ο Θησέας; Βρίσκεται μακριά; Ποια αντωνυμία χρησιμοποιεί;

_____________________________________________________________________________________________

Τι εκφράζει το ἐν καιρῷ; Α) Χρόνο, Β)τόπο, Γ) αιτία…;

Ὁ Θησεὺς ἀπέρχεται με τη θέλησή του;

_____________________________________________________________________________________________

Γνωρίζετε λέξεις στα Ν.Ε. που προέρχονται από το συγκεκριμένο επίθετο (ἀκών);

_____________________________________________________________________________________________

Λεζάντα 12. Ποιος είναι ο Αιγεύς;

_____________________________________________________________________________________________

Μαθαίνουμε τι δουλειά κάνει;

_____________________________________________________________________________________________

Λεζάντα 13. Τί καλεῖ Αἰγεὺς Θησέαν;

_____________________________________________________________________________________________

Πώς το εἰς Ἀθήνας θα μπορούσε να αποδοθεί με ένα επίρρημα;

_____________________________________________________________________________________________

Πότε θα πρέπει ο Θησεύς να πάει στην Αθήνα;

_____________________________________________________________________________________________

Λεζάντα 14. Εἰ οὖν δύνασαι, ἆρον τὸν λῖθον τοῦτον!

Λέξεις που ανήκουν στην ίδια οικογένεια με το αἴρω

_____________________________________________________________________________________________

Εδώ εκφράζεται μια υπόθεση. Ποια είναι αυτή; Σε τι τον προκαλεί η

μητέρα του;

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Λεζάντα 15. Πού βρίσκεται το ξίφος;

_____________________________________________________________________________________________

Λεζάντα 19. Τι ονειρεύεται ο Θησέας;

_____________________________________________________________________________________________

Λεζάντα 20. Ποιων επικαλείται τη βοήθεια ο Θησέας;

_____________________________________________________________________________________________

Ποια πτώση ακολουθεί την πρόθεση σύν;

_____________________________________________________________________________________________

Ο Θησέας αναφέρεται στο παρελθόν, παρόν ή μέλλον; Ποιο χρόνο

χρησιμοποιεί;

_____________________________________________________________________________________________

Μπορείτε να τα μεταφέρετε στον ενεστώτα;

____________________________________________________________________________________________

Ποια νομίζετε είναι η σημασία του ρ. κολάζω;

_____________________________________________________________________________________________

Ποιο το νόημα της φράσης λύσω ὑμᾶς τοῦ φόβου;

_____________________________________________________________________________________________

Λεζάντα 21. Πῇ ῥίψει Θησεὺς Σκίρωνα;

_____________________________________________________________________________________________

Λεζάντα 22. Ποια είναι τα δώματα Ἅιδου;

_____________________________________________________________________________________________

Λεζάντα 23. Πῇ Προκρούστης δώσει δίκην;

_____________________________________________________________________________________________

Τι θα πάθει ο Προκρούστης; Γιατί;

_____________________________________________________________________________________________

Αντιστοιχίστε τα λεκτικά σύνολα της πρώτης στήλης με αυτά της δεύτερης

Εἶτα Σίνιν πέμψω	πράξω ἴσα ἐκείνῳ
καλεῖ δέ σε τὸν υἱόν,	τριήρει
Ἔσχατος δὲ Προκρούστης	μέλει ἐκείνων
Οὐδέν μοι	δώσει δίκην τῶν συχνῶν φόνων
Σὺν τοῖς θεοῖς	ἔχει νοῦν οὐδένα
Ἡ κλῆσις οὐκ	εἰς Ἅιδου δώματα
Δεῖ μᾶλλον πλεῖν	εἰς Ἀθήνας ἐλθεῖν.

Γράψε προσδιορισμούς που δηλώνουν:

Αιτία ______________________________________________________________________________________

Αναφορά _________________________________________________________________________________

Τόπο (στάση) ____________________________________________________________________________

Τόπο (κατεύθυνση) _____________________________________________________________________

Χρόνο _____________________________________________________________________________________

Τρόπο ____________________________________________________________________________________

Συνοδεία_________________________________________________________________________________

Εξαίρεση_________________________________________________________________________________

Σκοπό_____________________________________________________________________________________