Ελευθερία

Α. ΟΡΙΣΜΟΣ

Η ελευθερία είναι, για έναν άνθρωπο, η δυνατότητά του να δρα κατά βούληση. Η καθολική ελευθερία, με τα σημερινά δεδομένα, είναι το σωρευτικό αποτέλεσμα της ατομικής, της κοινωνικής και της πολιτικής ελευθερίας, καθώς και των εσωτερικών ελευθεριών

Β. ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ

Πολιτικός Τομέας:

Προωθείται ο διάλογος, εδραιώνεται η πολυφωνία, οι πολίτες συμμετέχουν στα κοινά, ελέγχουν την ηγεσία, αποφεύγουν την προπαγάνδα και τον λαϊκισμό, διεκδικούν τα δικαιώματα τους, μ’  αποτέλεσμα να αναβαθμίζεται η πολιτική ζωή και να προστατεύεται η δημοκρατία.

Κοινωνικός Τομέας:

Σε μια ελεύθερη και δημοκρατική κοινωνία διασφαλίζονται η δικαιοσύνη και η αξιοκρατία. Οι πολίτες αγωνίζονται ανεμπόδιστα για την ανανέωση νόμων και θεσμών (ανθρώπινα δικαιώματα, καταπολέμηση του ρατσισμού, διαφωνία, δυνατότητα ανταλλαγής πολιτιστικών στοιχείων με άλλους λαούς, ουσιαστική επικοινωνία, διεύρυνση του «εμείς»).

Οικονομικός – Διεθνιστικός Τομέας:

Μέσα σε ένα κλίμα ελευθερίας έρχονται στο φως νέες θεωρίες κι ιδεολογίες, προάγονται η έρευνα και η ειδίκευση, ενισχύεται η συνεργασία των επιστημόνων της γης, εξελίσσεται η τεχνολογία, ανεβαίνει το βιοτικό επίπεδο.

Πνευματικός Τομέας:

Με την ελευθερία σκέψης κι έκφρασης περιορίζεται ο φανατισμός, ο πολίτης απομακρύνεται από την άγνοια, τις προλήψεις και τις δεισιδαιμονίες.

Ηθικός Τομέας:

Η ελευθερία (εσωτερική κυρίως) απομακρύνει τον άνθρωπο από στερεότυπα και προκαταλήψεις, τον αναβαθμίζει ηθικά και τον καθιστά υπεύθυνο, ξέροντας που σταματά η δική του ελευθερία και που αρχίζει του διπλανού του.

Ψυχολογικός Τομέας:

 Ο ουσιαστικά ελεύθερος άνθρωπος δεν έχει άγχη και ανασφάλειες, αναπτύσσει διάφορα ενδιαφέροντα, αναλαμβάνει πρωτοβουλίες, επινοεί και δημιουργεί.

Γ. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ

Κοινωνικοί:

ü  κανόνες, επιταγές, θεσμοί >> ρύθμιση της συμπεριφοράς των μελών μιας κοινωνίας

ü  ρόλοι: σύνολο υποχρεώσεων που καθορίζουν ένα συγκεκριμένο πλαίσιο δράσης

ü  πρότυπα: στοχεύουν στην ομοιομορφία της κοινωνίας και θέτουν όρια στη συμπεριφορά, τις αντιδράσεις, την εμφάνιση κ.α.

Οικονομικοί:

ü  πλέγμα οικονομικών υποχρεώσεων (συχνά αβάσταχτων)

ü  έλλειψη οικονομικής ευχέρειας>> μη πραγματοποίηση κάποιων επιθυμιών

ü  οικονομικές εξαρτήσεις κάθε είδους.

Πνευματικοί:

ü  προκατασκευασμένα σχήματα σκέψης (προλήψεις, προκαταλήψεις, δεισιδαιμονίες)  >> διαστρέβλωση της πραγματικότητας, κατευθυνόμενη βούληση.

ü  ΜΜΕ

ü  δυσλειτουργία της Παιδείας: κρίση των φορέων αγωγής (οικογένεια, εκπαίδευση)

Ηθικοί:

ü  Πάθη και αδυναμίες της ανθρώπινης φύσης: κυριαρχούν έντονα ο ατομικισμός, ο εγωισμός, ο ωφελιμισμός

ü  Κρίση ηθικών αξιών

ü  Υλιστική νοοτροπία

ü  Προβλήματα – απειλές του πλανήτη Προβλήματα – απειλές του πλανήτη